Rok 1990 stał się nie tylko cezurą ustrojową. To też symboliczny początek nowoczesnej infrastruktury komercyjnej w Polsce. Wcześniejsze inwestycje w obiekty handlowe, biurowe, czy sportowe były nieliczne, same obiekty zaś nawet na samym początku swojego istnienia rzadko można było określić jako nowoczesne.

Symbolicznym przykładem tego, jak niejednokrotnie wyglądały inwestycje za PRLu może być historia Błękitnego Wieżowca, którego budowa trwała od 1966 roku. W międzyczasie kilkukrotnie zmieniała się koncepcja jego wykorzystania, a także podmioty odpowiedzialne za budowę. Ten imposybilizm został przełamany dopiero wraz z nadejściem nowego ustroju. Błękitny stał się jedną z pierwszych inwestycji oddanych do użytku po 1990 roku, by wraz z Mariottem i Forum uchodzić za symbol nowoczesnej Warszawy lat dziewięćdziesiątych.

Kalendarium

Lata 90. – Początki nowoczesnego rynku nieruchomości komercyjnych

1989 – Choć otwarcie hotelu Marriott formalnie nastąpiło jeszcze za starego systemu, można uznać go za pierwszą nowoczesną inwestycję w zakresie nieruchomości komercyjnych w nowej Polsce.

1991 – Zakończenie budowy Błękitnego Wieżowca – pierwszego wysokościowca w Warszawie o przeznaczeniu biurowym.

1993 – Otwarcie pierwszego nowoczesnego centrum handlowego w Polsce – warszawskiej Panoramy.

1996 –To rok przełomowy jeśli chodzi o centra handlowe w Polsce – w Warszawie otwiera się King Cross i Auchan, a w Gdyni Klif.

1999 – Oddanie do użytku Warsaw Financial Center – jednego z pierwszych wysokościowców biurowych klasy A w Warszawie. W tym samym roku otwarto również Galerię Mokotów – pierwsze nowoczesne centrum handlowe w Warszawie. Oba obiekty wyznaczyły standardy dla kolejnych inwestycji.

1991-2001 – Powstanie na terenach postindustrialnych na Mokotowie w Warszawie dzielnicy biurowej popularnie zwanej Mordorem. Pomimo, że tzw. Mordor nie stanowi pojedynczej, centralnie zaplanowanej inwestycji, jego powstanie zasługuje na osobną wzmiankę, jako pierwszej nowoczesnej dzielnicy biurowej w Polsce.

Lata 2000-2010 – Intensywny rozwój sektora komercyjnego

2004 – Inauguracja Centrum Handlowego Arkadia w Warszawie – jednego z największych obiektów handlowych w Polsce i do tej pory największego centrum tego typu w Warszawie.

2006 – Powstanie Manufaktury w Łodzi – udana rewitalizacja XIX-wiecznych fabryk, zmieniająca krajobraz miasta. Chyba pierwszy projekt rewitalizacji przeprowadzonej w Polsce na taką skalę.

2007 – Otwarcie galerii handlowej Złote Tarasy w Warszawie – jednego z najbardziej rozpoznawalnych obiektów handlowo-biurowych w Polsce.

Lata 2010-2020 – Nowe trendy i rekordowe inwestycje

2012 – Otwarcie Stadionu Narodowego w Warszawie wybudowanego specjalnie na rozgrywane w tymże roku w Polsce Mistrzostwa Europy. PGE Narodowy to obiekt który pełni również funkcje biznesowe i eventowe. Jest największym nowoczesnym stadionem w kraju.

2016 – Otwarcie Hali Koszyki w Warszawie – jeden z bardziej spektakularnych przykładów nowoczesnej rewitalizacji historycznego obiektu handlowego.

2017 – Oddanie do użytku Centrum Praskiego Koneser – wielofunkcyjnego kompleksu łączącego biura, mieszkania i przestrzenie kulturalne. Datę tę należy traktować nieco umownie z uwagi na wieloetapowość i kompleksowość inwestycji.

2020 – Otwarcie The Warsaw Hub – nowoczesnego kompleksu biurowo-hotelowego w sercu Warszawy (obiekt pierwotnie nazwano Sienna Tower).

Lata 2020. – Zrównoważony rozwój

2021 – Rozwój Fabryki Norblina – rewitalizacja historycznych hal przemysłowych w centrum Warszawy i przeistoczenie ich w nowoczesne centrum handlowo-biurowe. Obiekt stanowi kolejną z serii spektakularnych rewitalizacji przestrzeni wielkich polskich miast.

2022 – Ukończenie Varso Place – kompleksu biurowego z centralnym punktem, jakim stał się najwyższy budynek w Unii Europejskiej (310 m). Innym godnym odnotowania wydarzeniem stało się otwarcie Forest Warsaw – ekologicznego kompleksu biurowego z przyznanym na poziomie Excellent certyfikatem BREEAM.

Historia inwestycji w nieruchomości komercyjne w Polsce odzwierciedla rozwój gospodarczy kraju, adaptację do światowych trendów oraz stopniowe dochodzenie do statusu dojrzałego rynku. Powstające obecnie inwestycje w celu osiągnięcia sukcesu coraz częściej wymagają starannego planowania, by znaleźć własną – wolną jeszcze – niszę. Przykładowo dzisiejsza Warszawa wręcz szokuje rozległym city wielu obcokrajowców pierwszy raz ją odwiedzających. Również praktycznie każde z wielkich polskich miast posiada obecnie nowoczesne city – rzecz wręcz nie do pomyślenia jeszcze w latach dziewięćdziesiątych. Rynek wszedł też w kolejny etap funkcjonowania, gdy dynamiczny wzrost zastępowany jest zrównoważonym rozwojem już istniejącej infrastruktury.